این روزها نقش وکیل و شغل وکالت به این دلیل اهمیت زیادی پیدا کرده که بسیاری از افراد و اشخاص به گرفتاریهای مختلفی دچار شدهاند که بسیاری از آنها سر از پروندههای حقوقی در دادگاهها در میآورد. خب طبیعی است که بسیاری از مردم حوصله لازم برای رفت و آمد در ادارات مختلف را نداشته و از طرفی سواد حقوقی لازم را نیز ندارند. این مسئله در شهرهای پرجمعیتی مانند تهران، بسیار جلوه بیشتری دارد، به طوری که بسیاری از مردم به دنبال وکیل پایه 1 دادگستری تهران برای حل مشکلات خودشان میگردند.
از طرفی همین شغل وکالت نیز که به عنوان یک شغل کاملا تخصصی شناخته میشود، از تهدیدها و آسیب های زیادی در کشور برخوردار بوده است در این مطلب تصمیم داریم این موارد را بررسی و بازگو کنیم.
بیشترین خطری که وکلا را تهدید میکند
از نداشتن امنیت جانی به عنوان مهمترین خطر موجود در حرفه وکالت یاد میشود. اگر به آمار منتشرشده در خصوص سوءقصد به وکلا در سالهای اخیر نگاهی بیندازیم، به وضوح مشاهده میشود که سوء قصد به جان این قشر متخصص، طی سالهای اخیر افزایش یافته و تعداد بیشتری از وکلا مورد جنایت واقع شده و یا مورد ضرب و شتم قرار گرفتهاند و البته از دو حال خارج نیست، یعنی یا سوء قصد به جان آنها ناموفق بوده و از مرگ نجات یافتهاند و یا در کمال تأسف کشته شدهاند. وکیل پایه 1 دادگستری تهران هم از این قاعده مستثنی نبوده است.
با این اوصاف، امنیت و تأمین جانی وکلا در سالهای اخیر کاهش یافته و هر سال بیشتر در معرض تهدیدات، خطرات و آسیبهای مختلف قرار گرفتهاند که جای تأسف بسیاری دارد. به طور کلی نبود امنیت جانی در قبول بسیاری از پروندهها، مسئلهای مهم است؛ چرا که نه میتوان نهادی برای ایجاد امنیت وکلا در نظر گرفت و نه میتوان در راه عدالت و احقاق حق افراد قدم برنداشت. وکیل پایه 1 دادگستری تهران همچون سایر وکلای دادگستری با همه تهدیدها و خطراتی که در شغلش وجود دارد برای برقراری عدالت و حق افراد از جان و دل تلاش میکند.
آسیب های مختلف شغل وکالت
- مشکلات خدمات درمان و بیمه
در شغل وکالت ، وکلای دادگستری از خدمات درمانی خاصی برخوردار نبوده و معمولاً به صورت خودجوش اقدام به اخذ بیمه خدمات درمانی مینمایند. هرچند که اقداماتی در خصوص ایجاد تعامل فی مابین کانونها و مراکز وکلا در کشور با سازمانهای بیمهگر انجام شده، ولیکن وکلا همانند سایر شاغلین در مشاغل، از مزایای بیمهای خاصی بهرهمند نمیباشند. فکر کنید یک وکیل پایه 1 دادگستری خانم در تهران با همه مشکلات شغلیاش، دغدغه داشتن بیمه را هم داشته باشد.
- مشکل خدمات رفاهی برای وکیل دادگستری
وکلا از خدمات رفاهی برخوردار نبوده و نیستند. این دسته از حقوقدانان، دارای شغلی سراسر استرس و اضطراب بوده و از یک سو با مشکلات جذب موکل روبرو بوده و از سوی دیگر در معرض استرس ناشی از برخوردهای موکلین قرار میگیرند و این پایان ماجرا نیست؛ چرا که استرس نوع و طرح دعاوی، اصحاب دعوا، وکلای دیگر حاضر در پرونده، نوع برخورد قضات در جلسات رسیدگی و حضوری، عدم برخورد مناسب با وکلا در دفاتر شعب و محاکم و حتی برخورد نامناسب کادر انتظامی مجتمعهای قضایی با وکلا، این شغل خوش آب و رنگ را به شغلی پراسترس و سراسر اضطراب تبدیل نمودهاست.
- عدم وجود ثبات شغلی برای وکیل دادگستری
عدم وجود ثبات شغلی در وکالت باعث شده که حتی بهترین وکیل دادگستری هم از جذب پرونده هراس داشته و هیچ تضمینی برای جذب پرونده و عقد وکالت با موکلین وجود ندارد. به واقع هیچ وکیلی از مراجعه موکل در آینده اطمینان نداشته و این موضوع، عدم ثبات شغلی در این حرفه را بیش از پیش آشکار میسازد.
- عدم جایگاه و مقام وکیل
عدم رعایت مقام و جایگاه وکیل در مراجع قضایی، همانگونه که پیشتر به طور اختصار به آن پرداخته شد، باعث شده که جایگاه وکلا چه در محاکم و چه در جامعه با تهدید مواجه شده و شأن وکالت خدشهدار گردد.
بازرسی بدنی وکلا در مقابل موکلین، برخورد نامناسب و دور از شأن با وکلا از سوی سربازان مجتمع های قضایی و متاسفانه کادر فراجا مستقر در دادگستری باعث شده که بیاحترامی به وکلا در مجتمعهای قضایی به حد غیر قابل تحملی افزایش یابد. به طوری که این عوامل انتظامی در تهران در برخی از موارد با وکیل پایه 1 دادگستری تهران به گونهای برخورد میکنند که بیننده احساس میکند با فرد متخلفی برخورد میشود که این رفتارهای غیر صحیح، شأن وکالت را هر روز دچار تنزل مینماید.
.متاسفانه در برخی از موارد، حتی در مجتمع های قضایی، وکلای دادگستری با برخورد فیزیکی عوامل انتظامی مواجه شده که برای دستگاه قضایی کشور مایه شرمساری میباشد.
عدم برخورد نامناسب و عدم رعایت شأن وکلا و حرفه وکالت در دادگاهها نیز یکیدیگر از مصادیق تهدیدات علیه وکلا میباشد.
- تأسیس مؤسسات حقوقی غیر رسمی
تأسیس و راهاندازی موسسههای حقوقی که مجوز آنها به نام اشخاص غیر وکیلی صادر شده است که نه تنها دارای معلومات و تخصص حقوقی نبوده، بلکه با بکارگیری تعدادی از وکلا و کارآموزان وکالت، جایگاه خود را فراتر از جایگاه وکلا در جامعه معرفی میکنند. در بسیاری از این موسسات حقوقی با دادن وعده و وعیدهای واهی به مراجعین، جایگاه کارچاقکنان از وکلا فراتر دیده میشود و ترویج باور غلط اخذ رای از طریق رابطه به جای ضابطه را در جامعه رونق داده است.
- عدم وجود فرهنگ حقوقی در میان مردم
عدم وجود فرهنگ حقوقی در میان عامه و سلب اعتماد از وکلا در جامعه یکی دیگر از مصادیق آسیب و تهدید در جامعه وکالت بوده و عامه را به این اعتقاد نادرست سوق داده که با ورود وکیل به پرونده، هم زمان نتیجهگیری طولانی میشود و هم با پرداخت حقالوکاله به وکیل، دچار ضرر مالی میشوند و براساس همین باور غلط، به کارچاقکنی و توسل به این کلاهبرداران قضایی تن میدهند.
کلام آخر
با توجه به آسیب هایی که بازگو نمودیم، خطر مهمی که وکلا را تهدید میکند، خطری است که متوجه جان آنها بوده و پس از آن مسائل دیگری قرار میگیرد که به آنها اشاره کردیم. اینطور میتوان گفت که همچنان خطرات دیگری نیز وجود دارد که در این مقاله صرفا به عنوان نمونه، چند مورد را نام بردیم. شغل وکالت برای وکیل پایه یک دادگستری تهران با اینکه دارای جایگاه و منزلت اجتماعی خیلی بالایی است، ولی ماندن در آن و ادامه این راه صرفا به دوستداشتن زیاد این حرفه برمیگردد.
امیدواریم که مسئولین تلاش را بر این مهم بگذارند که این حرفه مهم به دور از آسیب های مختلف قرار بگیرد تا وکلا در امنیت و آرامش خاطر به کار خود مشغول شوند چرا که مسیر رسیدن به حق و احقاق حقوق تمامی مردم در کنار این وکلای عزیز که آشنایی و بصیرت کافی نسبت به قوانین دارند هموارتر میشود.